Ὁ πατέρας τῆς ἀκτινογραφίας Βίλχελμ Ρέντγκεν

Ὅταν στίς 8 Νοεμβρίου 1895, ὁ Γερμανός φυσικός Βίλχελμ Κόνραντ Ρέντγκεν ἀνακάλυψε τίς ἀκτίνες Χ, κατέκτησε δίκαια τόν τίτλο τοῦ θεμελιωτῆ τῆς διαγνωστικῆς ραδιολογίας.

Ὁ Βίλχελμ Ρέντγκεν γεννήθηκε στίς 27 Μαρτίου 1845 στό Λένεπ τῆς Πρωσίας. Τόν Μάρτιο τοῦ 1848, ἡ οἰκογένειά του μετακομίζει στό Ἀπελντουρν τῆς Ὀλλανδίας, μέ τόν Ρέντγκεν νά παρακολουθεῖ τά πρῶτα του μαθήματα στό ἰδιωτικό σχολεῖο Ἰνστιτοῦτο Μαρτίνους Χέρμαν βὰν Ντούρν. Ἀπό τό 1861 ὡς τό 1863, φοιτᾶ στήν Τεχνική Σχολή τῆς Οὐτρέχτης ἀπ’ ὅπου ἀποβάλλεται ὅταν ἀρνεῖται νά ἀποκαλύψει τήν ταυτότητα τοῦ συμμαθητῆ του πού εἶχε ζωγραφίσει ἕνα καθόλου κολακευτικό πορτρέτο ἑνός ἀπό τούς καθηγητές τους. Ἡ ἀποβολή του σημαίνει αὐτόματα ὅτι δέν μπορεῖ νά...
γίνει δεκτός σέ καμία γερμανική ἤ ὀλλανδική σχολή. Τό 1865, προσπαθεῖ, χωρίς νά διαθέτει τά ἀπαραίτητα πιστοποιητικά, νά εἰσαχθεῖ στό Πανεπιστήμιο τῆς Οὐτρέχτης. Μαθαίνοντας ὅτι μπορεῖ νά σπουδάσει στό Ὁμοσπονδιακό Πολυτεχνικό Ἰνστιτοῦτο τῆς Ζυρίχης παίρνοντας μέρος σέ εἰσαγωγικές ἐξετάσεις, ἐντάσσεται στό τμῆμα τῶν πολιτικῶν μηχανικῶν, ἀπ’ ὅπου παίρνει τό πτυχίο του τό 1869.

Τό 1874, ὁ Ρέντγκεν γίνεται λέκτορας στό Πανεπιστήμιο τοῦ Στρασβούργου καί τό 1875 καθηγητής στήν Ἀκαδημία Ἀγροκαλλιέρργειας στό Χόχενχαϊμ. Τό 1876, ἐπιστρέφει στό Στρασβοῦργο ὡς καθηγητής φυσικῆς καί τό 1879, τοποθετεῖται στήν ἕδρα φυσικῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Γκίσεν. Τό 1888, ἀναλαμβάνει τήν ἕδρα φυσικῆς στό Πανεπιστήμιο τοῦ Βούρτζμπουργκ καί τό 1900, στό Πανεπιστήμιο τοῦ Μονάχου ὕστερα ἀπό εἰδικό αἴτημα τῆς βαυαρικῆς κυβέρνησης. Τό σχέδιο τοῦ Ρέντγκεν νά μεταναστεύσει στή Νέα Ὑόρκη –εἶχε μάλιστα διοριστεῖ στό Πανεπιστήμιο Κολούμπια καί εἶχε βγάλει εἰσιτήρια γιά τό ὑπερατλαντικό ταξίδι- ἀνατρέπεται ἀπό τό ξέσπασμα τοῦ Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Παραμένει στό Μόναχο γιά τό ὑπόλοιπο τῆς καριέρας του.

Γύρω στά 1895, ὁ Ρέντγκεν ἐξετάζει ποικίλους τύπους ἀερόκενων σωλήνων, ὅταν μία ἠλεκτρική ἐκκένωση τούς διαπερνᾶ. Στίς ἀρχές Νοεμβρίου, ἐπαναλαμβάνει τό πείραμα μέ σωλήνα Λέναρντ στόν ὁποῖο ἔχει προσθέσει ἕνα λεπτό πλαίσιο ἀλουμινίου γιά νά ἐπιτρέπει στίς ἀκτίνες καθόδου νά βγαίνουν ἀπό τόν σωλήνα καί μέ κάλυψη ἀπό χοντρό χαρτόνι γιά νά προστατεύει τό ἀλουμίνιο ἀπό τυχόν φθορές ἐξαιτίας τοῦ ἰσχυροῦ ἠλεκτροστατικοῦ πεδίου, ἀπαραίτητου γιά τήν παραγωγή τῶν καθοδικῶν ἀκτίνων. Γνωρίζει ὅτι τό χαρτονένιο κάλυμμα ἐμποδίζει τό φῶς νά φύγει, παρ’ ὅλα αὐτά ὁ Ρέντγκεν παρατηρεῖ ὅτι οἱ ἀόρατες καθοδικές ἀκτίνες προκαλοῦν ἕνα φθορίζον φαινόμενο πάνω στή μικρή χαρτονένια πλάκα βαμμένη μέ πλατινοκυανιοῦχο βάριο ὅταν τοποθετεῖται κοντά στό ἀλουμινένιο πλαίσιο. Τό ἴδιο φαινόμενο παρατηρεῖ καί στόν σωλήνα Χίτορφ-Κρούκς.

Τό ἀπόγευμα τῆς 8ης Νοεμβρίου 1895, ὁ Ρέντγκεν ἀποφασίζει νά δοκιμάσει πειραματικά τήν ἰδέα του. Κατασκευάζει προσεκτικά ἕνα μαῦρο χαρτονένιο κάλυμμα, παρόμοιο μέ αὐτό πού εἶχε ἤδη χρησιμοποιήσει στόν σωλήνα Λέναρντ. Σκοπεύει νά καλύψει ἕνα σωλήνα Χίτορφ-Κρούκς μέ τό χαρτόνι καί νά συνδέσει ἠλεκτρόδια σέ ἕνα πηνίο Ράμκορφ γιά νά παράγει ἠλεκτροστατικό φορτίο. Πρίν τοποθετήσει τήν πλάκα μέ πλατινοκυανιοῦχο βάριο, ὁ Ρέντγκεν κλείνει τό φῶς στό δωμάτιο γιά νά ἐλέγξει τήν ἀδιαφάνεια τοῦ χαρτονιοῦ. Καθώς εἶναι ἕτοιμος νά περάσει στό ἑπόμενο στάδιο τοῦ πειράματος, ὁ Ρέντγκεν προσέχει ἕνα ἀμυδρό τρεμοφέγγισμα σέ ἕνα κάθισμα περίπου ἕνα μέτρο μακριά ἀπό τόν σωλήνα. Γιά νά βεβαιωθεῖ, δοκιμάζει ἀρκετές ἀκόμα ἐκκενώσεις καί κάθε φορὰ βλέπει τό ἴδιο τρεμοφέγγισμα. Ἀνακαλύπτει ὅτι προέρχεται ἀπό τό σημεῖο ὅπου εἶχε τοποθετήσει τήν πλάκα μέ πλατινοκυανιοῦχο βάριο καί δέν εἶχε χρησιμοποιήσει ἀκόμα.

Ὁ Ρέντγκεν ὑποθέτει ὅτι ὑπεύθυνο γιά τό φαινόμενο εἶναι κάποιο νέο εἶδος ἀκτίνων. Ἡ 8η Νοεμβρίου εἶναι Παρασκευή, ἑπομένως ἐκμεταλλεύεται τό σαββατοκύριακο γιά νά ἐπαναλάβει τά πειράματά του καί νά καταγράψει τίς πρῶτες παρατηρήσεις. Τίς ἑπόμενες ἑβδομάδες, τρώει καί κοιμᾶται στό ἐργαστήριό του, καθώς διερευνᾶ τίς ἰδιότητες τῶν νέων ἀκτίνων πού προσωρινά ὀνομάζει ἀκτίνες Χ, χρησιμοποιώντας τή μαθηματική ὀνομασία γιά κάτι ἄγνωστο. Ἄν καί τό νέο εἶδος ἀκτίνων πῆρε τελικά τό ὄνομά του, ὁ Ρέντγκεν πάντα προτιμοῦσε τόν ὅρο ἀκτίνες Χ. Σχεδόν δύο ἑβδομάδες μετά τήν ἀνακάλυψή του, τραβᾶ μέ τή χρήση ἀκτίνων Χ τήν πρώτη φωτογραφία τοῦ χεριοῦ τῆς γυναίκας του, Ἄννα Μπέρτα. Ἐκείνη, ὅταν βλέπει τόν σκελετό της, ἀναφωνεῖ: «Εἶδα τόν θάνατό μου!».

Σέ μιὰ δεδομένη στιγμή, καθώς διερευνᾶ τήν ἱκανότητα διαφόρων ὑλικῶν νά σταματήσουν τίς ἀκτίνες, ὁ Ρέντγκεν τοποθετεῖ ἕνα μικρό κομμάτι μολύβδου ἐνῶ λαμβάνει χώρα μία ἐκκένωση. Ἔτσι ὁ Ρέντγκεν βλέπει τήν πρώτη ραδιογραφική εἰκόνα, τόν ἴδιο του τόν σκελετό. Ἀργότερα ἀνέφερε ὅτι ἦταν σέ αὐτό τό σημεῖο πού ἀποφάσισε νά συνεχίσει τά πειράματά του μέ ἄκρα μυστικότητα, καθώς φοβήθηκε ὅτι σέ περίπτωση πού οἱ παρατηρήσεις του ἦταν λανθασμένες θά ἔθετε σέ κίνδυνο τήν ἐπαγγελματική του φήμη.

Ἡ πρώτη ἐργασία τοῦ Ρέντγκεν, «Γιά ἕνα Νέο Εἶδος Ἀκτίνων», δημοσιεύεται 50 μέρες ἀργότερα, στίς 28 Δεκεμβρίου 1895. Στίς 5 Ἰανουαρίου 1896, μία αὐστριακή ἐφημερίδα ἀναφέρει τήν ἀνακάλυψη ἀπό τόν Ρέντγκεν ἑνός νέου εἴδους ἀκτινοβολίας. Ὁ Ρέντγκεν τιμᾶται μέ τόν τίτλο τοῦ Δόκτορα Ἰατρικῆς ἀπό τό Πανεπιστήμιο τοῦ Βούρτζμπουργκ. Μεταξύ 1895 καί 1897, δημοσιεύει συνολικά τρεῖς ἐργασίες γιά τίς ἀκτίνες Χ.

Τό 1901, ὁ Ρέντγκεν τιμᾶται μέ τό πρῶτο Νόμπελ Φυσικῆς. Χάρισε τό χρηματικό ποσό πού συνοδεύει τό βραβεῖο στό πανεπιστήμιό του, ἐνῶ ὅπως ὁ Πιερ Κιουρί ἀρκετά χρόνια ἀργότερα, ὁ Ρέντγκεν ἀρνεῖται νά κατοχυρώσει πατέντες πού σχετίζονται μέ τήν ἀνακάλυψή του. Δέν θέλει κἄν νά πάρουν οἱ ἀκτίνες τό ὄνομά του.

Ὁ Ρέντγκεν πεθαίνει σχεδόν χρεοκοπημένος στίς 10 Φεβρουαρίου 1923 ἀπό καρκίνο τοῦ ἐντέρου. Οἱ εἰδικοί πιστεύουν ὅτι ἡ ἀσθένεια δέν προκλήθηκε ἀπό τήν ἔκθεσή του στήν ἀκτινοβολία, καθώς ἐκτός τοῦ σύντομου χρόνου πού ἀφιέρωσε στήν ἔρευνα τῶν ἀκτίνων Χ, ἦταν ἕνας ἀπό τούς ἐλάχιστους πρωτοπόρους στόν τομέα αὐτό πού χρησιμοποιοῦσε προστατευτικές ἀσπίδες μολύβδου σέ τακτική βάση.

Σήμερα ὁ Ρέντγκεν θεωρεῖται ὁ πατέρας τῆς διαγνωστικῆς ραδιολογίας.